Trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu thường dễ mắc phải các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy hoặc sốt. Nhưng trong một vài trường hợp, các triệu chứng này có thể xảy ra cùng lúc, khiến các bậc cha mẹ vô cùng hốt hoảng, lo lắng khi chưa thực sự biết rõ nguyên nhân do đâu và nên làm gì cho các bé. Mời các bạn cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để có biện pháp xử trí và phòng ngừa hiệu quả khi gặp tình trạng trên nhé!
Mục lục
Nguyên nhân gây đau bụng đi ngoài kèm sốt ở trẻ em
Trẻ sơ sinh thường không bị sốt khi mắc tiêu chảy thông thường, nhưng có một số trường hợp nhiễm trùng, nhiễm virus hoặc xảy ra tình trạng viêm nhiễm trong đường ruột, trẻ có thể bị đi ngoài kèm sốt. Có thể kể đến một số nguyên nhân như là:
Do nhiễm khuẩn
Mùa hè luôn là thời điểm thích hợp để các vi khuẩn sinh sôi nảy nở, chính vì thế các bệnh truyền nhiễm cũng tăng mạnh trong thời gian này, nhất là đối với trẻ nhỏ. Dễ nhận biết nhất chính là việc trẻ bị nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, gây tiêu chảy kèm sốt cao, phân có thể có dính cả máu.
Thậm chí trẻ còn xuất hiện triệu chứng nôn mửa, đau bụng dữ dội, quấy khóc không ngừng,… lúc này cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị kịp thời.
Các bố mẹ không nên tự ý mua các loại thuốc, đặc biệt thuốc kháng sinh cho trẻ uống vì có thể làm tình trạng của trẻ trầm trọng hơn mà chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Bên cạnh đó, bố mẹ có thể cho trẻ uống Oresol để bù nước và điện giải do việc tiêu chảy dẫn đến mất nước trong cơ thể.
Do ngộ độc thực phẩm
Hiện tượng đau bụng đi ngoài kèm sốt ở trẻ xảy ra có thể do nguyên nhân ngộ độc thực phẩm. Đây là tình trạng khá phổ biến hiện nay, xảy ra ở các bé có cơ địa dị ứng. Đây là triệu chứng của hệ miễn dịch cơ thể phản ứng với những thành phần “lạ” có trong thực phẩm, biểu hiện dễ thấy ở da, trong miệng hoặc ban đỏ toàn thân, phù mặt. Nặng hơn thì là nôn, đau bụng, đi ngoài phân lỏng kèm sốt nhẹ, chảy nước mắt, nước mũi…
Các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm thường rất nặng ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Khi trẻ nôn nhiều trên 5 lần, đi ngoài phân lỏng kèm sốt cao, khô miệng, khát nước, thở nhanh hay mệt lả người đi… thì cần có sự can thiệp từ bác sĩ chuyên khoa.
Cũng giống với trường hợp đi ngoài kèm sốt do nhiễm khuẩn thì các bố mẹ có thể cho trẻ uống oresol bù nước, men vi sinh để lợi cho đường ruột nhưng tuyệt đối không sử dụng thuốc cầm tiêu chảy. Vì trong nhiều trường hợp, thuốc cầm đi ngoài khiến cho độc tố, vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm lưu lại trong hệ tiêu hóa lâu hơn, khiến trẻ đầy hơi, chướng bụng, đau bụng dữ dội hơn.
Bệnh tắc ruột
Tắc ruột là rối loạn thường gặp ở trẻ em nhưng cha mẹ lại khó phát hiện vì biểu hiện bên ngoài thường giống với táo bón hoặc rối loạn tiêu hóa thông thường, phổ biến là tắc ruột do thức ăn. Đây là hiện tượng người bệnh một khối bã thức ăn hình thành ở dạ dày rồi di chuyển xuống làm tắc ruột non.
Nguyên nhân tắc ruột ở trẻ do thức ăn có thể là do thức ăn quá dai, xơ và khó tiêu hóa hoặc do trẻ nhai không kỹ và chưa biết nhằn… nên dẫn đến việc tiêu hóa gặp khó khăn, lâu ngày tích tụ thành khối lớn và gây tắc ruột.
Trẻ đau bụng đột ngột và dữ dội, kèm theo nôn và đi ngoài khó khăn, khi trẻ nôn ra phân thì dấu hiệu tắc ruột đã để quá muộn. Việc chẩn đoán trẻ bị tắc ruột thường khó nên cha mẹ hãy hướng dẫn con ăn chậm, nhai kỹ và tẩy giun định kỳ 2 lần/ năm cho trẻ.
Bệnh viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa cũng có thể gây nên các cơn đau quặn bụng, co thắt từng cơn ở trẻ, khiến trẻ chán ăn. Đặc biệt ở những trẻ viêm ruột thừa dưới 2 tuổi thì bố mẹ cần lưu ý khi con quấy khóc không ngừng, sốt, nôn kèm tiêu chảy.
Nguyên nhân gây viêm ruột thừa có thể do tắc nghẽn trong ống ruột thừa hoặc viêm loét niêm mạc ruột thừa.
Cha mẹ cần đưa con đi khám nếu trẻ có các dấu hiệu sau đây:
- Đau bụng vùng hố chậu phải: đau xung quanh rốn rồi tập trung về vùng hố chậu phải. Nhưng cơn đau không giảm sau vài giờ mà còn kèm theo nôn, đi ngoài phân lỏng.
- Biếng ăn: đột nhiên trẻ không chịu ăn hoặc ăn ít dù đó là món ăn ưa thích của bé. Kèm theo đó là loạt dấu hiệu như buồn nôn, nôn ra thức ăn, dịch dạ dày, mệt mỏi, miệng khô, nôn kèm theo tiêu chảy hoặc táo bón.
- Trẻ sốt cao từ 37- 39 độ C, thậm chí hơn. Điều này đang cảnh báo về sự viêm nhiễm trong cơ thể trẻ, cần được cho trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Bệnh lồng ruột
Bệnh lồng ruột ở trẻ tuy chưa xác định được rõ nguyên nhân là gì nhưng trẻ thường có các biểu hiện như sau:
- Trẻ đang chơi đùa, ăn uống bình thường bỗng nhiên khóc thét, bỏ bú, ngừng chơi, da tím tái. Sau đó trẻ tạm thời nín khóc, thậm chí bú lại.
- Có những cơn đau bụng tái phát nhiều lần, trẻ khóc từng cơn, ưỡn người, không bú được, nôn ói nhiều lần. Sau vài giờ trẻ mệt lả, da xanh lại hoặc tái nhợt đi.
- Trẻ đi ngoài ra máu tươi hoặc màu nâu, có lẫn chút nhầy. Da trẻ tái, môi khô, mạch nhanh, người lạnh và mắt trũng, đi ngoài kèm máu tươi.
Độ tuổi dễ bị lồng ruột là trẻ 4 – 9 tháng tuổi, phổ biến nhất ở nhóm 5 – 6 tháng tuổi. Các đoạn ruột bị lồng vào nhau, tức là khúc ruột phía trên di chuyển và chui lọt vào khúc ruột bên dưới và ngược lại. Các mạch máu cũng bị cuốn theo và tắc nghẽn. Dẫn đến đoạn ruột này có thể bị hoại tử, nhiễm trùng máu, gây nguy hiểm tính mạng của trẻ nếu không được phát hiện kịp thời.
Bệnh viêm đại tràng
Trẻ có thể mắc viêm đại tràng từ khi rất nhỏ. Nhiều trường hợp triệu chứng bệnh không rõ ràng, bố mẹ không phát hiện kịp thời, có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm cho trẻ.
Viêm đại tràng ở trẻ em được cho là bắt nguồn từ một số nguyên nhân như ăn uống không hợp lý, do nhiễm khuẩn, do lạm dụng kháng sinh, do di truyền hay thậm chí là do căng thẳng, áp lực.
Những dấu hiệu giúp cha mẹ dễ dàng nhận biết như:
- Trẻ bị tiêu chảy kèm theo một ít máu.
- Trẻ bị đau bụng, tắc ruột nên thường xuyên quấy khóc.
- Trẻ sụt cân nhanh, suy dinh dưỡng do không hấp thụ được chất dinh dưỡng.
- Sốt, biếng ăn, xuất hiện các vết mẩn đỏ, loét trên da, miệng.
- Trẻ bị táo bón kéo dài, phân màu đen lẫn nhầy máu.
Hiện nay, vẫn chưa có phương pháp điều trị cụ thể bệnh này ở trẻ. Nhưng khi nhận thấy các triệu chứng này, cha mẹ nên đưa ngay trẻ đi thăm khám bác sĩ để có biện pháp điều trị càng sớm càng tốt.
Bên cạnh đó, bố mẹ có thể hạn chế chúng bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt cho bé khoa học hơn, bổ sung lợi khuẩn và tạo tâm lý thoải mái cho bé.
Khi nào cha mẹ cần đưa trẻ đi thăm khám gấp?
Một số trường hợp đau bụng đi ngoài biến mất sau 24 giờ nhưng đôi khi tình trạng này có thể kéo dài và diễn biến nặng hơn. Đây là dấu hiệu cảnh báo của bệnh lý nghiêm trọng nào đó.
Vì thế, nếu có những biểu hiện dưới đây cần đưa trẻ đi thăm khám gấp:
- Bé đau bụng dữ dội, các cơn đau xuất hiện từng cơn khiến trẻ khó chịu, quấy khóc không ngừng.
- Bụng bị cứng, hoảng loạn khóc thét,… đây có thể là biểu hiện của đau bụng cấp, cần được điều trị ngay nếu không sẽ rất nguy hiểm.
- Tiêu chảy cấp biểu hiện gồm tiêu chảy, sốt cao, bỏ ăn và nôn, cần cho trẻ đến bệnh viện gần nhất để chữa trị kịp thời.
- Trẻ xuất hiện triệu chứng mất nước, nôn mửa quá nhiều, da mặt xanh xao,…
- Trẻ bị sốt, đi ngoài, phân kèm theo máu tươi. Lúc này trẻ có thể đang bị táo bón. Tuy nhiên, cùng với việc sốt, tiêu chảy ra máu là các cơn đau bụng dữ dội thì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường ruột, viêm ruột…
- Trẻ quá yếu, thậm chí chân tay bủn rủn không thể tự đứng lên được.
Đối với trẻ sơ sinh, các bố mẹ không được tự chữa tại nhà mà cần phải có sự theo dõi của bác sĩ ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường.
Nên làm gì khi trẻ bị đau bụng đi ngoài kèm theo sốt?
Trong trường hợp trẻ tiêu chảy kèm theo sốt, cha mẹ cần hạ sốt kịp thời cho trẻ. Cụ thể cha mẹ nên làm những việc cần thiết sau đây:
Hạ nhiệt cơ thể
Hãy kiểm tra thân nhiệt của trẻ bằng nhiệt kế, nếu bé sốt không cao quá 38,5 độ thì có thể hạ nhiệt cho trẻ bằng khăn ẩm, không nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt.
Cha mẹ nên cho con mặc trang phục rộng rãi, thoải mái, lau người cho con bằng nước ấm để làm dịu cơn sốt, cho con uống nhiều nước và nằm nghỉ ngơi. Các biện pháp hạ nhiệt kịp thời này sẽ giúp tránh tình trạng bé sốt cao và lên cơn co giật.
Giữ ấm vùng bụng
Khi bé đau bụng đi ngoài kèm sốt, cha mẹ nên giữ ấm vùng bụng của bé để tránh các triệu chứng tiêu chảy trầm trọng hơn do bị nhiễm lạnh.
Nếu trẻ bị tiêu chảy và sốt do cảm lạnh siêu vi thì cha mẹ nên chú ý giữ ấm cho bé, có chế độ ăn uống hợp lý.
Bù nước cho trẻ
Khi trẻ bị tiêu chảy hay sốt thì lượng nước và thức ăn của trẻ thường ít đi vì cơ thể bé đang khó chịu. Nhưng chính lúc này, trẻ lại cần lượng thức ăn và nước nhiều hơn bình thường để phục hồi thể trạng nhanh chóng. Bổ sung nước là ưu tiên hàng đầu khi chăm sóc trẻ sốt và tiêu chảy.
Lưu ý đến chế độ ăn hằng ngày của trẻ
Trong thời gian bị sốt và tiêu chảy, hệ tiêu hóa của trẻ cũng bị suy yếu, nên cha mẹ chú ý cho trẻ ăn thức ăn dễ tiêu hóa nhưng vẫn cần đảm bảo đủ dinh dưỡng. Chia khẩu phần ăn làm nhiều bữa nhỏ, tránh ăn quá nhiều hoặc quá no cùng một lúc để giảm gánh nặng cho đường ruột, để hệ tiêu hóa sẽ có thời gian nghỉ và phục hồi, bé sẽ cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn.
Các món ăn có thể cho bé ăn như cháo, súp, canh loãng. Không nên cho bé ăn món ăn có nhiều đường hay các sản phẩm từ sữa trong thời gian này vì sẽ dễ sinh khí và làm triệu chứng tiêu chảy trầm trọng hơn. Với trẻ bú mẹ vẫn có thể cho con tiếp tục bú vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời giúp bé tăng cường đề kháng trong cơ thể.
Một chú ý cũng quan trọng không kém đó là việc bổ sung vitamin đầy đủ từ trái cây và rau củ để tránh thiếu hụt các vitamin cần thiết cho sự hồi phục của trẻ. Rau củ quả cần phải được ngâm rửa sạch sẽ trước khi cho các bé ăn. Các dụng cụ ăn uống cũng cần được đun sôi và khử trùng bằng nước sôi hằng ngày.
Bố mẹ không cho bé ăn những đồ ăn dễ gây kích ứng đường ruột như là: thức ăn tanh lạnh, thức ăn sống hoặc đã bị ôi thiu, những đồ uống lạnh, thức ăn cay, nhiều dầu mỡ, rau quả cứng và có chất xơ thô, khó hấp thụ.
☛ Tham khảo đầy đủ tại: Đau bụng đi ngoài nên ăn gì?
Giữ gìn vệ sinh môi trường sống
Môi trường sống sạch sẽ là điều quan trọng và cần thiết cho trẻ nhỏ bởi hệ miễn dịch của trẻ chưa được hoàn thiện. Vi khuẩn rất dễ sinh sôi đặc biệt trong mùa hè nên cần chú ý giữ gìn vệ sinh môi trường sống xung quanh cả từ vấn đề vệ sinh thực phẩm cho đến vệ sinh thân thể của trẻ. Bố mẹ hãy hướng dẫn bé rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, không để bé đưa tay lên miệng ngậm hoặc dùng tay bốc thức ăn.
Đồ chơi của các bé cũng cần được vệ sinh thường xuyên, tránh để bé vui chơi ở những nơi nhiều bùn đất, bụi bẩn, đặc biệt cần cho bé tránh xa những nguồn lây nhiễm như phân của trẻ mắc tiêu chảy, vi khuẩn, virus gây bệnh,…
Áp dụng một số mẹo dân gian chữa tiêu chảy tại nhà
Trong dân gian có rất nhiều bài thuốc hay được lưu truyền để chữa trị triệu chứng đau bụng đi ngoài, cha mẹ có thể tham khảo để áp dụng cho trẻ tại nhà như sau:
- Uống nước lá ổi: Lá ổi rửa sạch cả những lá non và lá già, rửa sạch ngâm nước muối khoảng 10-15 phút. Sau đó cho lá ổi vào nấu (nhỏ lửa) với hai bát nước, đun sôi liên tục trong khoảng thời gian từ 15-30 phút, để nguội và lấy nước cho bé uống.
- Uống nước gạo rang: Chuẩn bị 10g gạo được rang vàng, 15g lá ngải cứu và 10g đường đỏ. Đun sôi hỗn hợp trên rồi chờ ít phút thì nhấc xuống để nguội bớt và uống hết khi nước còn ấm. Mỗi ngày chỉ uống 1 lần, sau 2 ngày sẽ có kết quả tốt.
- Ăn lá mơ: Một nắm lá mơ tím khoảng 100g đem rửa sạch, ngâm trong nước muối loãng 5 phút, vớt ra để ráo nước. Tiếp đó, giã phần lá mơ đó thật nhỏ rồi cho vào bát cùng một quả trứng gà, có thể thêm chút muối cho dễ ăn sau đó trộn đều. Chiên hoặc hấp hỗn hợp trên, sau đó lấy cho bé ăn, ngày 2 lần.
☛ Tham khảo thêm: Đau bụng đi ngoài uống nước gừng có được không?
Đưa trẻ đi thăm khám nếu tình trạng không cải thiện
Nếu sau vài ngày, tình trạng tiêu chảy và sốt không có dấu hiệu cải thiện, các bố mẹ nên đưa bé tới bệnh viện kịp thời kiểm tra mẫu phân và làm các xét nghiệm để tìm hiểu được chính xác nguyên nhân gây sốt và tiêu chảy.
Tuyệt đối không được tự ý cho bé dùng thuốc tại nhà để tránh xảy ra những hậu quả không mong muốn. Bên cạnh đó, hãy liệt kê những thành phần dị ứng của bé nếu có để bác sĩ kê đơn thuốc điều trị phù hợp và có hiệu quả nhất.
☛ Tham khảo thêm: Đau bụng đi ngoài uống thuốc gì cho nhanh khỏi?
Tài liệu tham khảo:
- https://frontlineer.com/abdominal-pain-fever-10-things-know/
- https://www.healthdirect.gov.au/abdominal-pain-in-children
- https://www.choc.org/news/when-to-worry-about-a-childs-stomachache-according-to-experts/
Tắt
Kết nối qua Zalo: +84934 469869 để được tư vấn